GEOGRAFIA I GEOLOGIA
Austria zajmuje powierzchnię 83 855 km2, rozciągając się na szerokość około 560 km z zachodu na wschód i około 280 km z północy na południe. W jej krajobrazie dominują Alpy. Istotną rolę w kształtowaniu górzysto-dolinnego krajobrazu, upstrzonego licznymi jeziorami, odegrały ruchy lodowców, zapoczątkowane około 2,5 min lat temu (więcej informacji na ten temat zob. ramka Świat lodowców w rozdziale Hohe Tauern National Park). Dwie trzecie kraju to tereny górzyste z trzema łańcuchami górskimi, przebiegającymi z zachodu na wschód, które zmuszają większość podróżujących w tym kierunku do obierania ściśle określonych tras.
Północnotyrolskie Alpy Wapienne na granicy z Niemcami osiągają wysokość prawie 3000 m n.p.m. i rozciągają się w kierunku wschodnim aż do Lasu Wiedeńskiego. Są one oddzielone doliną rzeki Inn od Alp Wysokich (Centralnych), gdzie wznoszą się najwyższe szczyty kraju. Wiele z nich jest pokrytych lodowcami, a większość liczy sobie ponad 3000 m wysokości. Podróżowanie z północy na południe przez tę naturalną przeszkodę ograniczone jest do kilku wysoko położonych przełęczy i tuneli drogowych. Najwyższym szczytem Austrii jest Grossglockner (3797 m n.p.m.). Wznoszące się na południu Alpy Wapienne, które obejmują pasmo Karawanki, tworzą naturalną granicę z Włochami i Słowenią.
Najsłynniejszą, oprócz gór, osobliwością geograficzną Austrii jest potężny Dunaj. Rzeka Salzach wpada do Innu niedaleko Braunau, a ta z kolei wpływa do Dunaju w Pasawie, na granicy niemieckiej. Najważniejsze rzeki na południowym wschodzie to Mura i Drawa. Na tym terenie liczne są również jeziora, zwłaszcza w regionach Salzkammergut i Karyntii. Jezioro Nezyderskie na wschodzie to największe jezioro stepowe w Europie Środkowej. Na zachodzie do Austrii należy niewielka część Jeziora Bodeńskiego, przez które przepływa Ren (pozostała część leży na terenie Niemiec i Szwajcarii).
W dolinie Dunaju rozciągają się najbardziej urodzajne ziemie, których intensywna uprawa zaspokaja 90% zapotrzebowania Austrii na żywność. Na północ od Dunaju kraj jest w przeważającej mierze płaski i zalesiony, taki jest też Burgenland oraz tereny na południowy wschód od Grazu. Dolna Austria, Burgenland i Styria to najważniejsze tereny uprawy winnej latorośli.
KLIMAT
Austria znajduje się w środkowoeuropejskiej strefie klimatycznej, jedynie jej wschodnia część ulega wpływowi kontynentalnego klimatu pannońskiego, charakteryzującego się średnią temperaturą lipca na poziomie około 19°C i rocznymi opadami nieco poniżej 80 cm. Średnie opady w całym kraju wynoszą 71 cm rocznie, jedynie na zachodzie może to być znacznie więcej. Chociaż góry są często zasnute chmurami, w dolinach alpejskich rzadko notuje się wielkie opady.
Turyści powinni być przygotowani na duże wahania temperatury, która zmienia się w zależności od wysokości (im wyżej, tym zimniej). Na dużych wysokościach słońce świeci bardzo intensywnie, a jesienią i zimą tereny te są bardziej nasłonecznione niż doliny alpejskie. Na niektórych turystów niekorzystnie oddziałuje fen (Fóhn) – ciepły i suchy wiatr wiejący od gór, głównie wczesną wiosną i jesienią.
Średnie najwyższe temperatury w Wiedniu wynoszą: w styczniu 1°C, w kwietniu 15°C, w lipcu 25°C i w październiku 14°C. Średnie temperatury minimalne są niższe o około 10°C latem i 4°C zimą. Temperatury w Salzburgu i Innsbrucku są podobne jak w Wiedniu, jedynie zimą jest o kilka stopni chłodniej.
LUDNOŚĆ
Ludność Austrii liczy około 8 min mieszkańców, z czego 1,64 mln mieszka w Wiedniu. Kolejnymi co do wielkości miastami są: Graz (245 tys.), Linz (207 tys.), Salzburg (145 tys.) i Innsbruck (120 tys.). Przeciętnie na jeden kilometr kwadratowy przypada 95 mieszkańców. Rodowici Austriacy to głównie osoby pochodzenia germańskiego. Największym zróżnicowaniem etnicznym charakteryzuje się Wiedeń i południowo-wschodnie rejony kraju. Ekspansja przemysłowa w ostatnich latach XIX w. spowodowała napływ emigrantów z Europy, głównie z czeskojęzycznej części dawnego cesarstwa Habsburgów.
W roku 2001 w Austrii przebywało legalnie około 713 tys. obcokrajowców, głównie z Turcji, Polski, Niemiec, Czech i Słowacji. Na początku lat 90., kiedy liczba cudzoziemców zbliżyła się do 600 tys., obawy przed „zalaniem kraju falą imigrantów” osiągnęły swoje apogeum (co można zawdzięczać również cynicznej, skierowanej przeciw cudzoziemcom polityce Partii Wolności), w związku z czym rząd federalny znacznie zaostrzył kontrolę imigracyjną. Austria nadal jednak boryka się z nielegalną imigracją z Europy Wschodniej, a spodziewane poszerzenie Unii Europejskiej (gwarantującej swobodne przemieszczanie się ludności pomiędzy państwami członkowskimi) o kraje z tego regionu kontynentu przyprawia wielu Austriaków o autentyczną trwogę.
Służba wojskowa jest obowiązkowa (sześć miesięcy plus dwa miesiące w późniejszym okresie), choć istnieje możliwość odbycia zastępczej służby cywilnej.
OŚWIATA
Austriacy należą do najlepiej wykształconych narodów świata. System szkolny jest jednolity w całym kraju. Dzieci w wieku sześciu lat rozpoczynają dziewięcioletni okres obowiązkowego nauczania. Mając lat 10, dokonują wyboru, rozpoczynając edukację albo w czteroletniej Hauptschule, albo w pięcioletnim Gymnasium. Po Hauptschule można ukończyć jednoroczny kurs kształcenia zawodowego lub wybrać poszerzoną edukację na poziomie polskiego technikum. Uczniowie gimnazjum po czterech latach także mogą wybrać szkołę przygotowującą do zawodu albo ukończyć gimnazjum w wieku 18 lat i próbować swych sił na uczelniach wyższych. W Austrii działa 13 uniwersytetów i 6 akademii sztuk pięknych, oferujących w sumie ponad 200 tys. miejsc dla studentów.