Krótka historia Hofburga – Wiedeń
Następcom Fryderyka III zwykle udawało się opuścić pałac (wraz z cesarskimi skarbami) na długo przez dotarciem wroga. W roku 1683, gdy u bram Wiednia stanęli Turcy, Leopold I (1657-1705) uciekł w takim pośpiechu, że – jak donosił naoczny świadek – „drzwi pałacu zostawił otwarte na oścież”. Podobnie było w roku 1805 i 1809, kiedy pojawiły się tu wojska napoleońskie, a także w roku 1848.
Życie towarzyskie na dworze osiągnęło punkt kulminacyjny za panowania cesarza Leopolda I, który do umocnień fortyfikacyjnych dobudował potężny drewniany teatr z trzypiętrową galerią dla 1500 widzów pod iluzjonistycznym malowidłem. To tutaj były wystawiane dzieła muzyczne Leopolda, jak również liczne przedstawienia teatralne, w których główne role odgrywał cesarz. W pałacu dworzanie byli obowiązani nosić wymyślne stroje i zachowywać się stosownie do skomplikowanej etykiety dworu hiszpańskiego opisanej przez jednego z dworzan jako „osobliwej mieszaniny olimpijskich biesiad, klasztornej surowości hiszpańskiej i rygorystycznej dyscypliny koszarowej”. Aby uciec od tego formalnego stylu, zarówno cesarz, jak i jego dwór w ciągu roku spędzali większość czasu w mniej oficjalnej atmosferze w wiejskim zaciszu swych rodowych posiadłości.
Choć Hofburg pozostawał oficjalną zimową rezydencją Habsburgów, kolejne pokolenia niechętnie w nim przebywały. Nawet za czasów Karola VI (1711-1740), który zlecił budowę wspaniałej biblioteki i szkoły jeździeckiej, życie zamierało tutaj na większą część roku. Maria Teresa (1740-1780) chętniej rezydowała w letnim pałacu Schonbrunn, niezależnie od pory roku, a po śmierci męża, Franciszka Stefana, w 1765 r. przebywała tam prawie cały czas. Ich wspólne komnaty w Hofburgu zamieniły się w opustoszałe przybytki, a Maria Teresa, przybywając do niego wyjątkowo, mieszkała w wyściełanych czarnym jedwabiem żałobnych komnatach na trzecim piętrze. Za panowania wielkiego cesarza-reformatora, Józefa II (1780-1790), zarzucono ceremoniały dworu hiszpańskiego, większa część pałacu była nie używana, a straże dworskie zostały zredukowane do zaledwie 90 osób (mniej niż dziś). Pewien Anglik, goszczący w 1792 r. w Hofburgu, uznał go za „nadający się w znacznej części do remontu i potwornie brudny”.
Podczas Kongresu Wiedeńskiego w 1815 roku Hofburg ożył na 10 miesięcy. Car Aleksander II miał własne pokoje w jednym ze skrzydeł, a cesarz Franciszek I (1792-1835), gospodarz kongresu, co wieczór musiał wydawać kolacje dla gości, którzy zasiadali przy czterdziestu stołach. Nawet surowy i ascetyczny Franciszek Józef I (1848-1916), który apartamenty w Hofburgu urządził zgodnie ze swoimi upodobaniami, wolał jednak przebywać w Schonbrunnie, przede wszystkim dlatego, że mógł tam składać swej kochance wizyty poranną porą. Jego nieszczęśliwa małżonka spędzała w Hofburgu (i Schonbrunnie) tylko tyle czasu, ile było konieczne, najczęściej uciekając przed mężem.
Po upadku Habsburgów pałac przeszedł w ręce państwa, choć o cesarskie apartamenty i dworskie srebra troszczy się pewne prywatne przedsiębiorstwo. Skrzydło Leopolda przekazano w użytkowanie rządowi. Mieszka w nim prezydent Austrii. Hofburg świetnie nadaje się na odprężające spacery. Nie spotyka się tu wartowników zabraniających siadać na schodach itp. Na dziedziniec można wejść o każdej porze dnia i nocy.
Hofburg
Godziny otwarcia poszczególnych obiektów są zróżnicowane. Wiele jest nieczynnych we wtorki. Wstęp do każdej niemal części jest opłacany oddzielnie.
26 października większość można zwiedzać nieodpłatnie, ponadto 2 listopada, 24 grudnia i 31 grudnia do Neue Burga można wejść bez biletów.
Albertina pn.-czw. 10.00-16.00, pt.-sb. 10.00-13.00; 50 szylingów.
Augustinerkirche pn.-sb.10.00-18.00, nd. 13.00-18.00.
Burgkapelle I-VI i pot.IX-XII wt.i czw. 13.30-15.30, pt.13.00-15.00; cały rok nd. 9.15; 15 szylingów.
Ephesos Museum codz. z wyj. wt.10.00-18.00; 30 szylingów.
Esperanto Museum VI, VIII i ostatni tydzień IX pn., wt. i pt. 10.00-18.00; X-V pn. i pt. 10.00-16.00,śr. 10.00-18.00; bezpł.
Globenmuseum pn.-śr. i pt. 11.00-12.00, czw. 14.00-15.00; 15 szylingów.
Hofjagd- und Rustkammer codz. z wyj. wt. 10.00-18.00; 30 szylingów.
Hofsilber- und Tafelkammer codz. 9.00-17.00; 65 szylingów.
Kaiserappartements codz. 9.00-17.00; 70 szylingów.
Museum Fur Volkerkunde codz. z wyj. wt. 10.00-18.00;30 szylingów.
Papyrussammlung pn. 9.00-18.45, wt.-pt. 9.00-13.00; 15 szylingów.
Prunksaal VI-X pn.-sb. 10.00-16.00, nd. 10.00-13.00; XI-V pn.-sb. 10.00-12.00; nieczynne trzy pierwsze tygodnie IX; 55 szylingów.
Sammlung alter Musikinstrumente codz. z wyj. wt. 10.00-18.00; 30 szylingów.
Schatzkammer codz. z wyj. wt. 10.00-18.00; 60 szylingów.
Theatermuseum wt.-nd. 10.00-17.00; 40 szylingów.
Hofburg z bliska
Opis Hofburga podzielony jest na cztery główne części: In der Burg, Alte Burg, Josefsplatz i Neue Burg. Jeśli nie ma zbyt wiele czasu, najbardziej godne polecenia są cesarski skarbiec i Sala Paradna w Austriackiej Bibliotece Narodowej. Hiszpańska Szkoła Jazdy i Wiedeński Chór Chłopięcy to główne atrakcje turystyczne, ale aby zobaczyć którąkolwiek z nich trzeba niemało czasu i pieniędzy, które można spożytkować korzystniej gdzie indziej. Zawiłe programy działalności obu instytucji przybliża turystyczna broszura Spanische Reitschule/Wiener Sangerknaben.
Do Hofburga wejść można od Ringstrasse (tramwaj# 1 i #2 lub metro Volksoper albo Babenburgerstrassej, bądź od Michaelerplatz w Innere Stadt (metro Herrengasse). Autobus #2a przejeżdża przez środek kompleksu, od Michaelertor przez In der Burg, w poprzek Hel-denplatz pod Burgtor i z powrotem.