POLITYKA I GOSPODARKA

POLITYKA

Głową państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na okres sześciu lat. Władza wykonawcza i realny wpływ na losy kraju należą do kanclerza, powoływanego przez prezydenta i stojącego na czele rządu federalnego.

Austria podzielona jest na dziewięć krajów związkowych, tzw. landów (Bundeslander), z których każdy ma swój własny rząd i premiera (Landeshauptmann) oraz parlament [Landtag). Pozostający stolicą Austrii Wiedeń od 1922 r. sam stanowi jeden z landów, rządząc się swymi własnymi prawami. Kadencja każdego Landtagu wynosi cztery lub pięć lat, w zależności od danego landu. Każdy z nich ma też dużą samodzielność w kwestiach miejscowych rozwiązań i wybiera przedstawicieli do izby wyższej parlamentu – Rady Federalnej (Bundesrat). Izba niższa – Rada Narodowa (Nationalrat) – jest wybierana co cztery lata przez obywateli, którzy ukończyli 18 lat. W niektórych landach, na przykład w Karyntii, prawo do głosowania w wyborach lokalnych mają osoby, które ukończyły 16 rok życia.

W polityce narodowej lata 70. XX w. zdominowane były przez Socjalistyczną Partię Austrii, zwaną obecnie Socjaldemokracją Austrii (SPÓ). W latach 90. SPÓ tworzyła rządzącą koalicję z Austriacką Partią Ludową (ÓVP), ale po przeprowadzonych w 1999 r. wyborach utraciła władzę wskutek kontrowersyjnego porozumienia FPÓ z ÓVP.

Pomimo faktu, iż największa partia w kraju ma lewicowy charakter, Austria jest postrzegana przez społeczność międzynarodową jako kraj o skrywanych sympatiach faszystowskich, o czym ma podobno świadczyć obojętny stosunek Austriaków do ciemnej przeszłości byłego prezydenta Waldheima. Zdecydowanie istotniejszym dowodem jest jednak powstanie skrajnie prawicowej Austriackiej Partii Wolności (FPÓ), która w latach 90. zyskała ogromną popularność. Na jej czele stoi populista Jórg Haider, przeciwnik UE, opowiadający się za polityką antyimigracyjną, skierowaną przeciwko obcokrajowcom. Bardzo popularny Haider „zasłynął” również szeregiem co najmniej kontrowersyjnych oświadczeń, takich jak choćby wychwalanie hitlerowskiej polityki zatrudnienia. Zwiększył on poparcie dla swojej partii z 4% do około 30%, dzięki czemu wysunęła się ona przed ÓVP i stała się drugą co do wielkości partią Austrii. Poparcie dla FPÓ jest największe w Karyntii, gdzie Haider sprawuje funkcję gubernatora.

Z chwilą wejścia FPÓ w skład rządu federalnego w roku 2000, poparcie dla tej partii zaczęło spadać – prawdopodobnie wizja zyskującej coraz większą władzę FPÓ była cierniem w oku dla tych, którzy głosowali na nią tylko po to, by zaprotestować przeciwko polityce rządu. Pierwszym sygnałem ostrzegawczym dla FPÓ były słabe notowania w przeprowadzonych w marcu 2000 r. wyborach lokalnych w stolicy kraju. Badania opinii publicznej z czerwca 2001 r. dowiodły, że gdyby rozpisano ogólnopaństwowe wybory, 21% głosujących opowiedziałoby się za FPÓ, 36% za SPÓ i 27% za VPÓ. Wobec coraz wyraźniejszych głosów potępienia ze strony społeczności międzynarodowej w roku 2001 Haider zrzekł się przywództwa FPÓ, ale pomimo tego wciąż pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci tej partii i jego powrót na szczyty wydaje się być tylko kwestią czasu.

GOSPODARKA

Gospodarka Austrii jest bardzo silna, co potwierdza sięgające zaledwie 5% bezrobocie (jedno z najniższych w Europie) i nieprzekraczająca 3% inflacja.

Gospodarka narodowa jest wspierana przez znaczny napływ robotników zagranicznych, głównie z Europy Wschodniej. Gastarbeiterzy, w większości marnie opłacani, stanowią około 8,5% siły roboczej.

Charakterystyczną cechą rozwoju ekonomicznego w powojennej Austrii jest kontrola państwa lub wielkich banków nad większością gałęzi przemysłu. W łatach 90., podobnie jak w innych krajach Europy, rząd federalny rozpoczął program prywatyzacji, który trwa do dnia dzisiejszego. Spośród bardziej znanych firm, które zostały choćby częściowo sprywatyzowane przez austriacki rząd, należy wymienić Telekom Austria, Austrian Airlines i Austrian Tabak. W sierpniu 2001 r. Austrię obiegły wieści, że spodziewana prywatyzacja usług pocztowych pociągnie za sobą zamknięcie 700 urzędów pocztowych, czyli jednej trzeciej wszystkich placówek tego typu w kraju.

Obywatele Austrii mogą korzystać z szerokiego wachlarza usług społecznych, w tym między innymi z nieodpłatnego kształcenia i służby medycznej, mogą również liczyć na godziwe emerytury i właściwie prowadzoną politykę mieszkaniową. Pomimo tego niektóre przywileje są stopniowo wycofywane – we wrześniu 2001 r. wprowadzono na przykład opłaty za pobieranie nauki na wyższych uczelniach.

Po II wojnie światowej rozwinęła się produkcja w tych dziedzinach, które przede wszystkim wykorzystują pracę człowieka. Przynoszą one obecnie 75% dochodów z eksportu. Do najważniejszych gałęzi przemysłu należy przemysł maszynowy, hutniczy oraz tekstylny. Linz jest jednym z głównych centrów produkcji żelaza i stali na bazie rud żelaza wydobywanych koło Eisenerz. W Austrii jest stosunkowo niewiele bogactw naturalnych, więc zasoby ropy i gazu są uzupełniane siłą hydroenerge-tyczną i importowanym węglem. W leśnictwie i w rolnictwie zatrudnionych jest łącznie około 5% ludności. Rozpieszczani przez rząd austriaccy rolnicy stracili niektóre ze swoich przywilejów z chwilą przystąpienia Austrii do UE, jednak stawili czoła wyzwaniom unijnego wolnego rynku.

Austria odczuwa deficyt handlowy, który jest częściowo wyrównywany wpływami z turystyki. Ta gałąź gospodarki jest niezwykle ważna dla całego kraju, a szczególnie dla Tyrolu. Jedna trzecia tamtejszych prywatnych gospodarstw wymienia wynajem pokoi dla turystów jako główne łub drugie z kolei źródło dochodów. Mimo to dochody z turystyki spadają od wczesnych lat 90. Większość turystów stanowią Niemcy (jest to również największy partner handlowy Austrii).

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *