Straussowie – Życiorys – Johann Strauss – ojciec i syn
Z Wiedniem kojarzy się wiele melodii, ale najbardziej znane są walce skomponowane przez Straussów. Johann Strauss (ojciec), żyjący w latach 1804-49, urodził się w Wiedniu w rodzinie żydowskiego szynkarza. Na temat swego pochodzenia nie mówił wiele, a zainteresowali się nim wiele lat później faszyści, którzy nie oparli się pokusie sfałszowania zapisu w księgach parafialnych katedry św. Stefana. Dzięki temu rodzina Straussów zaliczona została do czystych Aryjczyków (podobny „zaszczyt” spotkał ulubionego kompozytora Hitlera, Franza Lehara, który ożenił się z Żydówką). Kariera Straussa rozpoczęła się od serenad, którymi zabawiał gości w wiedeńskich restauracjach. Podobnie zaczynali i inni kompozytorzy, w tym Josef Lanner, który miał stać się głównym rywalem Straussa. Sławę jako dyrygent zyskał Strauss dopiero w sali balowej Zum Sperl w Leopoldstadt, gdzie grano najróżniejszą muzykę, utwory taneczne, fantazje na orkiestrę, a także kompozycje zaliczane do poważniejszych. Później przyszła kolej na tournee orkiestry po Europie, a popularność zamieniła się w sławę. Ostatecznie Strauss objął stanowisko ck nadwornego koncertmistrza. Podróże z orkiestrą odbiły się niekorzystnie na życiu osobistym dyrygenta. W 1842 r. wywołał wielki skandal, porzucając rodzinę i wybierając wspólne życie z młodą szwaczką, która urodziła mu potem kilkoro nieślubnych dzieci.
Najstarszy syn kompozytora, Johann Strauss (syn), żył w latach 1825-99. Poszedł w ślady ojca, komponując pierwszego walca w wieku 6 lat. Ojciec nie był z takiego obrotu spraw zbyt zadowolony, wymarzył sobie bowiem dla młodego Johanna karierę bankiera. Przy muzyce obstawała jednak matka chłopca, Anna. Wkrótce ojciec i syn stali się rywalami, zarówno w dziedzinie muzyki, jak i polityki. Gdy w 1848 r. ojciec dyrygował orkiestrą, wykonującą słynny Marsz Radetzkyego, muzyczną wizytówkę ancient regimeu, syn pisał pełne emocji utwory, Marsz rewolucyjny czy Pieśń barykad. W 1863 r., w 14 lat po śmierci ojca, Johann objął stanowisko ck nadwornego koncertmistrza, a jego sława błyskawicznie przyćmiła ogromne powodzenie seniora. Strauss junior był jednym z pierwszych muzyków zyskujących międzynarodową popularność po obu stronach Atlantyku. Do historii przeszedł występ w Bostonie, podczas którego Strauss poprowadził wykonanie walca Nad pięknym, modrym Dunajem, w którym wzięło udział 20 000 śpiewaków, ponad 1000-osobowa orkiestra i 20 dyrygentów pomocniczych. Koncert zgromadził ponad 100 000 słuchaczy. Operetka Zemsta nietoperza napisana w 1873 r. miała odwrócić uwagę wiedeńczyków od załamania gospodarczego. Stała się kolejnym olbrzymim sukcesem, a pod koniec lat 70. grano ją w ok. 170 teatrach.
Johann miał podobnie trudny charakter jak ojciec. Pomimo niewątpliwego sukcesu czuł się nieco odtrącony. Drażnił go brak uznania ze strony poważnych krytyków muzycznych, choć trzeba przyznać, że kilkakrotne próby napisania klasycznej opery nie przyniosły dobrych rezultatów. W życiu osobistym też w jakiejś mierze powtórzył drogę ojca. Wywołał wielki skandal, gdy rozwiódł się z drugą żoną, Lili, aby poślubić swą kochankę, Adelę. Watykan nie zgodził się na unieważnienie małżeństwa, zatem Strauss musiał przejść na luteranizm i przyjąć obywatelstwo Saksonii, choć do końca życia, czyli do 1899 r., mieszkał w Wiedniu.
Johann Strauss (syn) miał dwóch braci, Josefa („wygląd romantyczny, oblicze pobladłe”, jak opisał go jeden z krytyków) i Eduarda. Obaj byli muzykami, również wbrew woli ojca. Josef osiągnął sukces (zmarł w wieku 43 lat), a Eduard w 1872 r. przejął po Johannie stanowisko ck nadwornego koncertmistrza, a także kierownictwo rodzinnej orkiestry.