Wiedeńskie ABC
Wiedeń, słynący z okazałych i imponujących zabytków, jest w rzeczywistości stosunkowo niewielki. Odległości w centrum nie przekraczają kilometra, a środki transportu publicznego umożliwiają podróż z jednego końca miasta na drugi w niespełna pół godziny. By pospacerować do woli nad brzegiem Dunaju, trzeba udać się na przedmieścia na północny wschód od centrum.
Orientacja
Centrum Wiednia to Innere Stadt (miasto wewnętrzne), średniowieczne Stare Miasto, labirynt uliczek pełniących obecnie funkcję dzielnicy handlowej, w której skupiają się sklepy, kawiarnie i restauracje. Głównym zabytkiem tej części Wiednia jest najwspanialsza gotycka budowla w mieście, katedra św. Stefana (Stephansdom), wokół której urządzono deptak dla pieszych. Południowo-zachodnią część Innere Stadt zajmuje Hofburg, dawny pałac królewski, obecnie zamieniony na kompleks muzeów.
W 1857 roku zburzono mury miejskie wokół Innere Stadt, a na ich miejscu zbudowano bulwar Ringstrasse. Z lotu ptaka wygląda jak nieregularny pięciobok i wraz z Kanałem Dunajskim oddziela centrum od reszty miasta. Obecnie, gdy wykorzystywany jest jako arteria komunikacyjna, nie prezentuje się już tak imponująco jak kiedyś. Jego ozdobą są okazałe budynki z okresu cesarskiej świetności Wiednia: gmach parlamentu, ratusz, opera, uniwersytet oraz kilka muzeów. Jedno z nich, Muzeum Historii Sztuki (Kunsthistorisches Museum) słynie ze wspaniałej kolekcji sztuki zaliczanej do najlepszych na świecie.
Poza Ringiem leży siedem wewnętrznych dzielnic, czyli Vorstadte, których zewnętrzną granicę wyznacza ruchliwa Gurtel (pasek). Bez względu na zasobność portfela, większość turystów znajduje zakwaterowanie właśnie w tej części miasta. Największą atrakcją w tym rejonie jest Belweder (Belvedere), na południe od Innere Stadt, w którym podziwiać można prace trzech najsłynniejszych austriackich współczesnych artystów: Egona Schielego, Gustawa Klimta i Oskara Kokoschki. Najciekawsze miejsca tej dzielnicy zostały omówione w części poświęconej Leopoldstadt. Na szczególną uwagę zasługuje zwłaszcza wesołe miasteczko w Praterze.
Poza Gurtel, na przedmieściach zwanych Vororte, nie ma niczego specjalnie ciekawego. Do wyjątków należy zamek Schónbrunn, Las Wiedeński (Wienerwald) i Cmentarz Centralny (Zentralfriedhof). Zamek, dawna rezydencja Habsburgów, to arcydzieło stylu rokoko, dlatego nie można wyjechać z Wiednia nie zwiedziwszy przynajmniej wspaniałych pałacowych ogrodów. Pagórkowaty teren Lasu Wiedeńskiego to ulubione miejsce wycieczek wiedeńczyków już od czasów Beethovena i Schuberta, którzy szukali natchnienia pośród porośniętych winoroślami zboczy. Obaj kompozytorzy, tak jak tysiące innych wiedeńczyków, zostali pochowani na Cmentarzu Centralnym na południowym wschodzie, po przeciwnej stronie miasta.
Wyjeżdżając z Wiednia, warto zwiedzić stare rzymskie uzdrowisko Baden, zamek Esterhazych w Eisenstadt lub udać się w górę Dunaju do wspaniałych opactw w miasteczkach Klosterneuburg i Melk, zatrzymać w Hilln, rodzinnym mieście Egona Schielego, albo w słynącym z produkcji wina średniowiecznym Krems. Do każdej z wymienionych miejscowości można dostać się z Wiednia środkami transportu publicznego.
Przyjazd
Samoloty lądują na międzynarodowym lotnisku Wien-Schwechat Flughafen, 20 km na południowy wschód od miasta. Z lotniska do centrum najłatwiej dostać się kolejką miejską (S-Bahn, linia S7, odjazd co 30 min od 5.00 do 22.00). Po 25 minutach dojeżdża się do Wien-Mitte (gdzie wysiada większość turystów), a kolejka kończy bieg na stacji Wien-Nord. Bilet kosztuje ok. 17 szylingów, można też kupić karnet wieloprzejazdowy. Częściej niż kolejka kursują autobusy. Dojeżdżają do dworca autobusowego City Air Terminal poniżej hotelu Hilton (przy Wien-Mitte, odjazd co 20 min od 6.30 do 23.30, w nocy co 30 min). Przejazd do centrum trwa ok. 20 minut i kosztuje 70 szylingów. Ponadto co godzinę z lotniska odjeżdżają autobusy na Sudbahnhof (Dworzec Południowy) i Westbahnhof (Dworzec Zachodni). Przejazd taksówką trwa 20 minut i kosztuje 380 szylingów.
Pociągi z zachodniej Europy przyjeżdżają na Dworzec Zachodni oddalony o pięć przystanków metra (U-Bahn) od Stephansplatz. Pociągi ze wschodniej i środkowej Europy, Włoch i Bałkanów przyjeżdżają na Dworzec Południowy w południowej części miasta. Spacer do stacji metra Siidtiroler Platz zajmie ok. 5 minut. Można wsiąść do tramwaju #D, kursującego do centrum. Na Franz-Josefs-Bahnhof w Alsergrund, dzielnicy na północ od centrum, przyjeżdżają pociągi z Dolnej Austrii i Pragi (dojazd do centrum tramwajem #D), a na dworzec Wien-Nord (stacja metra Praterstern) w Leopoldstadt jedynie pociągi lokalne, w tym również kolejka miejska z lotniska.
Autobusy z zagranicy zatrzymują się na głównym dworcu autobusowym obok Wien-Mitte na wschodnich obrzeżach centrum (stacja metra Landstrasse). Najrzadziej wykorzystywanym środkiem transportu są promy linii DDSG płynące dalej w górę Dunaju lub wypływające z Bratysławy i Budapesztu. Pasażerowie wysiadają na przystani przy Reuchsbriicke na północny wschód od miasta. Najbliższa stacja metra (Vorgartenstrasse) oddalona jest o 5 minut, jedną przecznicę na zachód od Mexicoplatz.
Informacja turystyczna
Główne biuro informacji turystycznej znajduje się przy Kartnerstrasse 38 (codz. 9.00-19.00; 05138892). Jest niewielkie, a miły i życzliwy personel oferuje skromny wybór ulotek i broszur. Warto poprosić o najnowsze wydanie broszury Museums, w której podane są aktualne godziny otwarcia muzeów, oraz o Young Henna Scene z kompletem informacji o tym, co ciekawego dzieje się w mieście. Vienm Scene to odpowiednik Young Vienna Scene dla nieco starszych odbiorców. Mnóstwo danych zawiera miesięcznik Programm, informator o przedstawieniach operowych, teatralnych, koncertach, zbliżających się wystawach i imprezach kulturalnych oraz muzeach miejskich (Bundesmuseen). Punkty informacji turystycznej znaleźć można także na lotnisku (czynny całą dobę), na Westbahnhof (codz. 7.00-22.00| i Sudbahnhof (6.30-22.00).
Jeśli ktoś zna język angielski może skorzystać z miesięcznika The Vienna Reporter (25 szylingów), który zamieszcza wybiórcze informacje o niektórych imprezach kulturalnych. Dokładniejsze wiadomości zamieszcza tygodnik Falter (28 szylingów, wychodzi w piątki). Znajomość języka niemieckiego w stopniu podstawowym umożliwia rozszyfrowanie informacji z działu Wienprogramm & Lexicon. Wienprogramm zamieszcza również kolorowy brukowiec City (8 szylingów, wychodzi co tydzień).